Wat is peuterpuberteit?

De peuterpuberteit is een veelbesproken onderwerp onder ouders. In de ontwikkelingspsychologie heet deze fase de koppigheidsfase. Dit was ook al in het kort te lezen in onze blog ‘Wanneer ben je een peuter? De belangrijkste info op een rij.’

Peuterpuberteit symptomen

Je herkent het misschien wel. Jouw peuter was eerst een meegaand en lief kind, maar gaat zich ineens afzetten en doet niet zomaar meer wat jij van hem vraagt. Deze fase is een belangrijk onderdeel van de sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van je kind. Je peuter leert namelijk autonomie verwerven en ontdekt dat hij een eigen persoon is met een eigen wil. Hij hoeft niet zomaar alles te doen wat een ander zegt of vraagt en zal soms willen vasthouden aan zijn eigen wensen. Jouw peuter wil bepalen en als dat niet kan, zal hij boos worden!

Driftbuien komen in deze fase dan ook vaak voor. Deze ‘meltdowns’ vinden plaats op de meest ongemakkelijke momenten. Herinner je die keer dat je in de winkel liep en je peuter zijn zin niet kreeg? Je peuter werd boos, verdrietig, begon te gillen en liet zich als een stervende zwaan op de grond vallen. Juist ja, en op dat moment zakte jij het liefst door de grond…

Vaak wordt je peuter boos om, in jouw ogen, kleine dingen. Bijvoorbeeld omdat jij zijn rode autootje even op een ander plekje zette terwijl je peuter hem daar vakkundig geparkeerd had. Of omdat jij hem eerst wilde helpen zijn jas aan te trekken, maar hij juist eerst zijn laarzen wilde aandoen. Ook kan het zijn dat je zijn broodje in stukjes sneed, maar hij het liefst zijn boterhammetje dubbel wilde. Je peuter wil veel zelf doen. Hij kan al boos worden als jij iets voor hem hebt gedaan, terwijl hij dit zelf wilde doen.

Je peuter wisselt ook snel van emoties. Jantje lacht, Jantje huilt zullen we maar zeggen. Het kan erg vermoeiend zijn en kan soms voelen alsof je peuter jou dwars wil zitten. Maar wees gerust: het gedrag in de peuterpuberteit is dus onderdeel van zijn persoonlijkheidsontwikkeling en daarmee heel gezond!

Hoelang duurt de peuterpuberteit?

De peuterpubertijd begint meestal rond de leeftijd van 1,5 jaar. De eerste driftbuien ontstaan vaak rond die leeftijd. Je peuter gaat ervaren dat hij of zij een individu is. De peuterpubertijd duurt ongeveer tot je kind 4 jaar is, maar het hoogtepunt ligt meestal tussen de 2 en 3 jaar. Ieder kind ontwikkelt zich op zijn of haar eigen tempo, waardoor er wel verschillen tussen kinderen kunnen zijn. Ook zal het ene kind een heftigere peuterpubertijd doormaken dan het andere kind. Dit kan te maken hebben met het temperament van het kind en hoe zijn omgeving op hem reageert.

Omgaan met peuterpuberteit

Je peuter zal vaak niet naar je luisteren. Hij wil het liefste doen wat er in zijn hoofd zit. Dit kan enorm frustrerend en vermoeiend zijn in de opvoeding. Weet dat je niet alleen bent en dat bijna alle ouders zich door deze fase heen worstelen! Dat je peuter nu niet luistert, wil niet zeggen dat hij dit straks als hij ouder is ook niet zal doen. Wel is het belangrijk om je peuter duidelijke grenzen te geven. Dit geeft hem veiligheid. Wanneer je gebruik maakt van vaste routines, regels en gewoontes, weet je peuter waar hij aan toe is.

Binnen jouw grenzen kun je hem het beste zoveel mogelijk ruimte geven. Als een peuter het gevoel heeft controle te hebben over een situatie, zal hij minder driftbuien kennen. Het helpt hem om hem een keuze te geven. Bijvoorbeeld: “Smeer je zelf je broodje of zal ik het doen?” Je peuter heeft op deze manier het gevoel dat hij controle krijgt over een situatie, terwijl er wel gaat gebeuren wat jij zegt. 😉

Hoe overleef je als ouder de peuterpuberteit?

Je peuter opvoeden in de peuterpuberteit kan voor een enorme uitdaging zorgen. Hoe je dit het beste kunt aanpakken, lees je binnenkort in de volgende blog: ‘Hoe overleef je als ouder de peuterpuberteit?’

Leestip: mocht je in de tussentijd met je handen in het haar zitten en alvast wat do’s en dont’s willen lezen, dan is het boek ‘De kleine koning(in) – do’s en dont’s tijdens de peuterpuberteit’ van José Sagasser een must-read!